Bakka GPS itti argamu
GPS (Global Positioning System) bakka meeshaa keessanii ilaalaa.
Kaartaa bakka addunyaan keessan amma jirtu waliin banaa. Latitude, longitude fi sirrii ta’uu isaa ilaali.
Dogoggora:
Gaaffii fi deebii hawwataa waa'ee teessuma lafaa
GPS jechuun maali?
GPS malee tajaajiloonni biroo maaltu jira?
- GLONASS
- Galileo
- BeiDou
Meeshaaleen GPS deeggaran akkamii?
Bilbilli koo maaliif bakka GPS jiru hin agarsiisu?
GPS dabarsoo jechuun maali?
Appilikeeshiniiwwan ismaartii maaltu bakka GPS agarsiisu jira?
- Google maps
- Mapy.cz
Addunyaa Hiikuu: Akkaataa Teeknooloojiin GPS Navigeeshinii, Kaartoogiraafii fi Jireenya Guyyaa Guyyaa Warraaqsa Fidu
Sirni iddoo addunyaa ykn GPS, toora saatalaayitii fayyadamtoonni odeeffannoo bakka argaman akka argatan dandeessisudha. Meeshaa navigeeshinii murteessaa konkolaachiftoonni, namoota miilaan deemaniifi ogeeyyiin biroo hedduun itti fayyadamanidha. GPSn jireenya guyyaa guyyaatiifis meeshaa faayidaa qabuudha; meeshaan si barbaachisu tokko eessa akka jiru sitti himuu kan dandaʼu siʼa taʼu, namoota dhuunfaa hedduu hordofuuf si gargaaruu dandaʼa.
Fudhataan GPS fayyadamtoonni bakka jiran salphaatti akka argatan dandeessisa. Yuunitii saatalaayitii dabarsuu fi fudhataa kan waliin hojjechuun bakka namni tokko jiru murteessu of keessaa qaba. Saatalaayitiin daataa bakka ati jirtu fudhataa sanatti himu dabarsiti. Sana booda fudhataan deetaa sana adeemsisee kaartaa irratti agarsiisa. GPS bakka kamittiyyuu hojjeta samii ifa ta'ee fi daandii mallattoo ifa ta'e gara saatalaayitii geessu jira. Keessattuu naannoo baala ulfaataa qabu kan akka bosona, gammoojjii fi gaarreen keessatti faayidaa guddaa qaba.
Teeknooloojiin GPS naannoo lafaa saffisa kanaan dura hin argamnee fi sirritti garmalee hordofuu fi kaartaan akka hojjetamu taasiseera. Sa’aatiin atoomikaa sirrii ta’e qindoomina saatalaayitoonni dabarsan hunda walsimsiisu. Kunis yeroo sirritti hordofuu kan dandeessisu yoo ta'u, kunis yeroo taateewwan galmeessu ykn shallaggii biroo raawwattu baay'ee gargaara. Koordineetonni tuqaa kenname kamiyyuu fuula lafaa irratti gatii longitude fi latitude shallaguuf illee fayyadamuu ni danda'u. Kunis kaartoogiraafii, meetirooloojii, ji’oodesii, ji’oopoolitikii fi dameewwan saayinsii fi teeknooloojii biroo hedduu warraaqsa akka fidan taasiseera.
GPSn hojiiwwan hedduu qaba; konkolaataa, xiyyaara, doonii fi konkolaataa hawaa keessatti illee fayyadamuu ni danda’a. Keessattuu namoota miilaan deeman kanneen guyyaa tokkoof miilaan deemanii booda karaa gara manaatti deebi'uu barbaadaniif faayidaa qaba. Meeshaa GPS keessan irratti koorsii kaa'uu dandeessu, karaa nagaan gara manaatti akka isin qajeelchu gochuu dandeessu. Akkasumas mana keessa fayyadamuudhaan osoo hin badiin mana ykn waajjira keessanitti karaa keessan barbaaduu dandeessu.
Miidhaan GPS fayyadamuu yoo mallattoo saatalaayitii irraa fagaatte bakki jirtu adda baafamuu danda'a. Namoonni magaalaa ykn baadiyyaa keessa jiraatan mallattoo hin arganne yeroo tokko tokko yeroo bilbila harkaa isaanii fayyadaman bakki isaanii toora interneetii irratti dhangala'ee argatu. Yeroo hunda dalagaa GPS bilbila keessan irratti yeroo bakka uummanni itti baay'atutti fayyadamtan maqaa keessan dhoksuu yoo barbaaddan hojii irraa oolchuu dandeessu. Haa ta’u malee, naannoo magaalaa mallattoo gaarii qabu keessa yoo jiraattan karaaleen dhimma kana ittin ittisan jiru. Yeroo hunda yeroo GPS bakka uummanni itti baay'atutti fayyadamtu akka of hin beekamne gochuuf suutii magaalaa camouflage fayyadamuu dandeessa- kunis bakki kee akka hin hordofamne ni dhaaba.
GPSn jireenya keenya guyyaa guyyaa keessatti qaama hin hafne ta’eera; bakka har’a deemnu hundatti navigeeshinii fi qabxiilee daataa teessuma lafaa shallaguuf itti fayyadamna, garuu sun boru itti fayyadama teknooloojii kanaaf caalaatti argannaan ni jijjiirama. Teeknooloojiin kun hangam barbaachisaa akka ta’e namni hundi ni beeka; yeroo itti aanutti lafa onaa keessa yoo deemtan meeshaa GPS keessan baafadhaatii hammam gatii guddaa akka qabu ilaalaa!