Tools2Boost

Sofutiweya ow’omugaso ow’obwereere ku yintaneeti

Okusumulula Ebyama bya Pseudorandom Integers: Enkola, Algorithms, n'Ekkomo

Okukola namba enzijuvu ez’obulimba (pseudorandom integers) kitundu kikulu nnyo mu nkola nnyingi ez’okubalirira, omuli okukoppa, enkola z’okusiba, emizannyo, n’enkola z’okugezesa. Ekigambo "pseudorandom" kikozesebwa kubanga wadde namba zino zirabika nga za random, zikolebwa enkola eziteekeddwateekeddwa. Kubanga embeera y'emu ey'olubereberye oba "ensigo", ensengekera y'ennamba ez'obulimba (PRNG) ejja kufulumya omutendera gwe gumu ogwa namba buli mulundi. Eky'obugagga kino kya mugaso mu mbeera nnyingi, gamba ng'okulongoosa oba okuddukanya okukoppa okufugibwa, nga kyetaagisa okuddiŋŋana.

PRNGs zikola nga zikozesa enkola efulumya omutendera gwa namba wakati w’olunyiriri olulagiddwa olugerageranya eby’obugagga bya namba ezitali za bulijjo. Ku namba enzijuvu, ensengekera eno mu ngeri entuufu yandibadde wakati w’emiwendo emitono n’egya waggulu namba enzijuvu gy’esobola okukwata. Waliwo enkola nnyingi ez’okukola ennamba ez’obulimba ezisangibwawo, okuva ku nnyangu nga Linear Congruential Generator (LCG) okutuuka ku nzibu ennyo nga Mersenne Twister. Okulonda algorithm kitera okusinziira ku byetaago ebitongole eby’enkola, omuli eddaala ly’obutafaanagana obwetaagisa, omulimu, n’enkozesa y’ekijjukizo.

Bwe kituuka ku kukola namba enzijuvu ey’obulimba (pseudorandom integer), algorithm etwala omuwendo gw’ensigo ogusookerwako, olwo n’ekola emirimu gy’okubala egy’omuddiring’anwa ku yo okukola omuwendo omupya. Omuwendo guno omupya olwo gufuuka ensigo y'okuddiŋŋana okuddako, ne gukola omutendera gwa namba ez'obulimba. Ensigo etera okukolebwa okuva mu muwendo ogumu ogutategeerekeka, ng’obudde obuliwo kati, okukakasa nti omutendera gw’ennamba ez’obulimba gwa njawulo buli pulogulaamu lw’etambula.

Naye kikulu okumanya nti generators za pseudorandom number tezisaanira nkola zonna. Wadde nga ziyinza okulabika nga za kimpowooze ku bigendererwa ebisinga obungi, zikyali za deterministic era enkola zazo zisobola okulagulwa nga ziweereddwa amawulire agamala ku algorithm n’ensigo. Ku lw’ebigendererwa by’okusiba, obukuumi we bweraliikiriza, ebikola ennamba ez’obulimba (CSPRNGs) ezirina obukuumi mu nsirifu zeetaagibwa. Bino bikoleddwa mu ngeri nti omulumbaganyi ne bw’aba amanyi algorithm ne byonna okuggyako ebitundu ebisembayo eby’ensigo, tasobola kuteebereza muwendo oguddako mu nsengeka.

Mu kumaliriza, omulembe gwa namba enzijuvu ez’obulimba (pseudorandom integers) mulamwa ogusikiriza ogukwataganya okubala, ssaayansi wa kompyuta, n’okukozesebwa mu nkola. Wadde nga obutonde bwazo obw’okusalawo, ennamba ez’obulimba (pseudorandom numbers) bikozesebwa ebiteetaagisa mu bitundu eby’enjawulo. Nga tutegeera engeri gye bikolebwamu n’ebintu bye byolesebwa, tusobola okulonda n’okukozesa PRNG ezisaanidde okutuukiriza ebyetaago ebitongole eby’okukozesa kwaffe, ate nga tukuuma mu birowoozo obuzibu bwazo n’obwetaavu obuyinza okubaawo obw’ebintu ebirala eby’amaanyi mu mbeera ezisinga okukwata ku by’okwerinda.