Ƒe ƒe Akɔntabubumɔ̃ si le Internet Dzi
Bu ƒe si nèxɔ le sɛkɛnd ʋɛ aɖewo ko me! Ŋlɔ wò dzigbezã ɖe míaƒe Internet dzi Ƒe ƒe Akɔntabubumɔ̃ me eye nàkpɔ emetsonuwo. Ele bɔbɔe, ewɔa dɔ nyuie, eye wowɔe na amesiame.
Ŋlɔ ŋkeke si dzi wodze egɔme (zi geɖe la, ŋkeke si dzi wodzii) .:
Emetsonu - ƒe si wotu ɖe ŋkeke si dzi wodze egɔme dzi:
Ŋlɔ ƒe si woxɔ:
Emetsonu - ŋkeke gbãtɔ si ate ŋu adzɔ (zi geɖe la, ŋkeke si dzi wodzii) .:
(ƒe - ɣleti - ŋkeke)
Emetsonu - ŋkeke mamlɛtɔ si ate ŋu adzɔ (zi geɖe la, ŋkeke si dzi wodzii) .:
(ƒe - ɣleti - ŋkeke)
Amenyenye ƒe Nɔnɔmetɔtrɔ Le Agbenɔƒe Katã Me Gɔmesese
Amenyenye ƒe Tsitsi ƒe Gɔmeɖosewo: Amenyenye ƒe tsitsi nye tsitsi ŋuti susuŋutinunya ƒe gɔmeɖose vevi aɖe, eye wòléa fɔ ɖe mɔ siwo nu ame ɖekaɖeka ƒe nɔnɔme, nuwɔna ƒe nɔnɔmewo, kple seselelãme ƒe ŋuɖoɖowo trɔna le ɣeyiɣi aɖe megbe ŋu. Tso vidzĩme va ɖo tsitsime la, menye woƒe ŋutilã ƒe nɔnɔmewo kple susuŋutetewo koe amewo toa tɔtrɔ gãwo me o, ke le alesi wobua wo ɖokui, alesi wowɔa nu kple ame bubuwo, kple alesi wowɔa nui ɖe nuto si me wole ŋu hã me. Amenyenye ƒe tsitsi nye kadodo sesẽ aɖe si le domenyiŋusẽfianu ƒe nɔnɔmewo, nutome ƒe ŋusẽkpɔɖeamedziwo, amewo dome ƒomedodowo, kple ame ŋutɔ ƒe nuteƒekpɔkpɔwo dome.
Ðevimenɔɣi ƒe Gɔmeɖoanyiwo: Agbe ƒe gɔmedzedze nye gɔmeɖoanyi na amenyenye ƒe tsitsi. Ðevime nuteƒekpɔkpɔwo, nyui kple vɔ̃ siaa, kpɔa ŋusẽ ɖe amenyenye ƒe nɔnɔmewo dzi tegbee. Le kpɔɖeŋu me, ɖevi si woxɔa lɔlɔ̃ kple kpekpeɖeŋu ɣesiaɣi ate ŋu atu dedienɔnɔ kple asixɔxɔ si le eɖokui ŋu ƒe seselelãme sẽŋu aɖe ɖo, evɔ ɖevi si dze ŋgɔ aɖabaŋeŋe ƒu edzi alo ŋlɔmiwɔwɔ ate ŋu awɔ avu kple kakaɖeamedzi kple ƒomedodo kplikplikpli le ƒomedodo siwo ava emegbe me. Nufiafia si ku ɖe ame ŋu, si John Bowlby gblɔ la, te gbe ɖe kadodo gbãtɔ, vevietɔ le ɖevia kple dɔnɔdzikpɔla gbãtɔwo dome, ƒe vevienyenye dzi le ame ɖekaɖeka ƒe seselelãme ƒe tsitsi kple amewo dome ŋusẽkpɔɖeamedziwo tɔtrɔ me.
Ƒewuiwo Kple Dzesidede Ame Ŋu ƒe Ðoɖowɔwɔ: Ƒewuimenɔɣi nye akpa vevi aɖe si me amenyenye ƒe tsitsi le, si ƒe dzesi enye amenyenye didi, ɖokuisinɔnɔ ƒe dzidziɖedzi, kple hadomenunya didi. Erik Erikson, si nye tsitsi ŋuti susuŋutinunyala mɔɖela aɖe gblɔ be ƒewuiwo ƒe kuxi vevitɔe nye masɔmasɔ si le amenyenye kple akpa si wowɔna ƒe tɔtɔ dome. Ne ƒewuiviwo le akpa vovovowo, dzixɔsewo, kple ƒomedodo vovovowo tem kpɔ la, wodzea amesiwo wonye kple nusiwo ŋu wodea asixɔxɔe ƒe seselelãme toto vɛ gɔme. Ɣeyiɣi sia me toto dzidzedzetɔe hea amenyenye sesẽ vɛ, evɔ kpododonu ate ŋu ana ame nase le eɖokui me be yemeli ke o.
Ame Tsitsi Kple Edzi: Ne ame ɖekaɖekawo le tɔtrɔm yi tsitsime la, amenyenye yi edzi le tɔtrɔm, eye agbanɔamedziwo abe dɔwɔɖui kple ƒome ene kpɔa ŋusẽ ɖe edzi. Togbɔ be nɔnɔme aɖewo gakpɔtɔ li ke vie hã la, bubuwo ate ŋu atrɔ le agbemenudzɔdzɔwo, abe srɔ̃ɖeɖe, dzilanyenye, alo nusiwo bu vevie ta. Gawu la, zi geɖe la, ƒe titina hea wo ɖokui me dzodzro ƒe ɣeyiɣi aɖe vɛ, eye ame ɖekaɖekawo bua nusiwo wowɔ ŋu eye woate ŋu agbugbɔ adzro agbemetaɖodzinuwo me. Le agbe ƒe akpa mamlɛawo me la, zi geɖe la, woƒe susu trɔna ɖe ŋugbledede, lɔlɔ̃ ɖe edzi, kple gɔmesese didi le ame ƒe mɔzɔzɔa me ŋu, abe alesi woɖee fia le Erikson ƒe afɔɖeɖe si nye ego integrity versus deperper.
Akpa Si Gomenuwo Wɔna: Togbɔ be ɖikeke mele eme o be nu ŋutɔŋutɔwo wɔa akpa vevi aɖe le amenyenye ƒe tsitsi me hã la, womate ŋu aŋe aɖaba aƒu gotagome ŋusẽkpɔɖeamedziwo dzi o. Dekɔnuwo, hadomegbenɔnɔ ƒe ɖoɖowo, hatiwo ƒe ƒuƒoƒowo, kple agbemenudzɔdzɔ ɖedzesiwo katã trɔa asi le ame ɖekaɖeka ƒe amenyenye ŋu. Le kpɔɖeŋu me, ame aɖe si le tsitsim le amehawo ƒe dekɔnu me ate ŋu atsɔ nutoa me tɔwo kple ƒomea aɖo nɔƒe gbãtɔ wu ame ɖekaɖekawo ƒe dzidzedzekpɔkpɔwo. Nenema ke agbemenudzɔdzɔ ɖedzesiwo, eɖanye nusiwo doa dziku na ame alo esiwo doa ŋusẽ ame o, ate ŋu ana amenyenye natrɔ kabakaba, si ana ame ɖekaɖekawo nagbugbɔ alé ŋku ɖe nusiwo wotsɔ ɖo nɔƒe gbãtɔ, dzixɔsewo, kple nuwɔnawo ŋu.
Le nyataƒoƒo me la, amegbetɔ ƒe amenyenye ƒe tsitsi ƒe susuŋutinunya nye akpa vovovowo, si lɔ agbenɔnɔ ƒe akpa vovovowo, nusiwo dzɔna ŋutɔŋutɔ, kple gotagome ŋusẽkpɔɖeamedziwo ɖe eme. Ŋgɔyiyi sia gɔmesese naa gɔmesese veviwo sua amegbetɔwo ƒe nuwɔna, ƒomedodowo, kple mɔzɔzɔ yi ɖokuiŋudzedze me.